ОТМга қабул натижалари ҳам эълон қилинди, абитуриентларнинг аксарияти эса контракт асосида ўқишга кирган. Hudud24 контракт учун имтиёзли кредит олиш тартиби, шартлари, талаб қилинадиган ҳужжатлар ҳақида маълумот беради.
- Таълим кредити қай тартибда ажратилади?
Талабаларга таълим кредити ажратиш учун Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузурида
Таълим кредитини молиялаштириш жамғармаси ташкил қилинган.
Мазкур жамғарма орқали ажратилган кредитлар фоизи Марказий банк асосий ставкаси миқдорида белгиланади, бугунги кунда 14 фоиз.
Жамғарма кредитларни банклар орқали ажратади. Кредит ажратадиган банклар рўйхати Иқтисодиёт ва молия вазирлиги сайтида эълон қилинади.
Бошқа таълим кредитларнинг фоиз ставкаси, уларни олиш, қайтариш тартибини банклар мустақил белгилайди.
- Кредитлар кимларга ажратилади?
Таълим кредити ўқиш муддати бир йил ва ундан кўп бўлган барча ОТМларда, техникум ва коллежларда кундузги, сиртқи ва кечки таълим шаклида ўқиётганларга берилади.
Бунда таълим ташкилотининг давлатники ёки хусусийлигининг аҳамияти йўқ, шунингдек, Ўзбекистондаги хорижий таълим муассасаларида ўқиётганларга ҳам таълим кредити ажратилади.
“Супер контракт”ни тўлаш учун таълим кредити берилмайди.
- Кредит олиш учун қандай ҳужжатлар талаб қилинади?
Кредит олиш учун банкларга қуйидаги ҳужжатлар берилади:
– ариза;
– шартнома (контракт) ва унга илова қилинадиган ҳисоб варақаси/фактураси (мавжуд бўлганда).
шартномада ўқишни тамомлашнинг муддати ва бир йил учун тўлов миқдори кўрсатилган бўлиши лозим;
– гаров ва кафиллик бўйича ҳужжат.
“Ижтимоий ҳимоя ягона реестри”га кирган оилаларнинг фарзандларига гаров ва кафиллик талаб этилмайди;
“Ижтимоий ҳимоя ягона реестри”га киритилганлигини тасдиқловчи маълумотнома
(реестрга киритилганлар учун);
– банкнинг ички ҳужжатларида белгиланган бошқа ҳужжатлар.
Мазкур ҳужжатлар билан бир вақтда паспорт ёки ID-карта кўрсатилади
(мазкур ҳужжатларнинг нусхаларини аризага қўшиб топширган маъқул).
Аризани исталган вақтда бериш мумкин, аниқ чекловлар мавжуд эмас.
- Ариза қанча муддатда кўриб чиқилади?
Ариза 5 иш кунида кўриб чиқилиб, кредит ажратиш ёки рад этиш ҳақида қарор қабул қилинади. Ариза рад этилганда унинг сабаби кўрсатилиши керак.
Кредит бериш маъқулланганда, талаба ва банк ўртасида бир йиллик контрактни тўлаш ҳақида шартнома тузилади.
Кейинги ўқув йили учун кредит олишда талаба ўша йил учун шартномани олиб келади ва қўшимча келишув тузилиб, кредит ажратилади.
- Кредит фоизи қанча?
Кредит Марказий банкнинг асосий ставкаси миқдорида, яъни 14 фоиз миқдорда ажратилади. Барча хотин-қизлар учун эса кредит фоизлари жамғарманинг ўзи томонидан қопланади. Бу дегани хотин-қизларга кредит
ФОИЗСИЗ ажратилади.
- Кредит нақд кўринишда бериладими?
Кредит талабанинг пластигига ёки нақд кўринишда ўзига берилмайди, кредит ОТМ шартномасида ёки ҳисоб варақаси/фактурасида кўрсатиб ўтилган ҳисобварағига маблағ ўтказиш йўли билан амалга оширилади.
Кредит контракт миқдорини тўртга бўлиб ўтказилади.
Масалан контракт 20 млн бўлса, ҳар чоракда 5 млндан ўтказилади.
Контрактни ҳар ярим йилда ёки бирданига тўлаш керак бўлса, талабанинг ёзма аризасига асосан контракт 2 га бўлиб ёки бирданига тўланиши мумкин.
- Кредит қачон қайтарилади?
Кредитнинг асосий қарзи талабанинг расмий ўқиш муддати тугагандан сўнг еттинчи ойдан бошлаб 7 йил давомида қайтарилади. Фоиз тўловлари эса банк томонидан белгиланган муддатда тўланади.
Бу нима дегани? Масалан, талаба 20 млн кредит олди ва у ўқишни 2026 йил 1 июлда тугатади. Талаба 20 млн сўмни 2027 йил 1 февралдан бошлаб 7 йил давомида (2034 йилгача) тўлайди. 20 млннинг устига қўйилган йиллик 14 фоизни эса банк белгилаган вақтдан бошлаб тўлайди.
Талаба кредитнинг асосий қарзи ва (ёки) фоизини 180 кундан кўп муддат тўламай юрса, банк гаров ҳисобидан қарздорликни қоплайди.
Дилмурод Ражабоев
